James Webb Uzay Teleskobu ile Keşfedilen Evrenin En Yaşlı ve En Uzak Galaksisi: MoM z14
Astronomlar, James Webb Uzay Teleskobu’nun (JWST) yardımıyla şimdiye dek gözlemlenen en yaşlı ve en uzak galaksi olan MoM z14’ü keşfettiler. Bu ilkel galaksi, evrenin oluşumundan sadece 280 milyon yıl sonra meydana gelmiş ve geçen yıl keşfedilen JADES-GS-z14-0’dan 10 ila 20 milyon yıl daha erken oluştuğu belirlendi.
13.5 milyar yıllık bir yolculuk
Evrenin yaşının 13.8 milyar yıl olduğu düşünüldüğünde, MoM z14’ün oluşumunun Büyük Patlama’dan çok kısa bir süre sonrasına dayandığı belirtiliyor. Uzaydaki cisimler ne kadar uzaksa, onları o kadar geçmişteki halleriyle görürüz. MoM z14’ten gelen ışık, 13.52 milyar yıl boyunca yol alarak bugün teleskoplarımıza ulaştı ve bugüne kadar gözlemlenen en uzak nesne oldu.
James Webb Uzay Teleskobu, uzak galaksilerin “kırmızıya kayma” etkisini inceleyerek onların ne kadar uzak ve eski olduğunu belirlemekte büyük bir rol oynamaktadır. MoM z14’ün kırmızıya kayma değeri z = 14.44 olarak bulunurken, önceki rekor galaksi olan JADES-GS-Z14-0 için bu değer z = 14.32 olarak tespit edilmişti.
Analizler, MoM z14’ün Samanyolu’ndan yaklaşık 50 kat daha küçük olduğunu ve ağır elementler barındırdığını gösterdi. Bu durum, galaksinin ilk yıldız nesillerini barındırmadığını ancak ilk “normal” galaksilere ait olabileceğini ortaya koydu.
MoM z14’ün keşfi, kozmoloji alanında büyük bir adım olarak kabul edilirken, JWST’nin beklenmedik şekilde erken galaksileri keşfetmesi dikkat çekici. Araştırmacılar, JWST’nin gözlemleri sonucu 100’den fazla parlak galaksi adayı bulduklarını belirtirken, MoM z14’ün çevresindeki nötr hidrojenin azlığı da şaşırtıcı bir bulgu olarak karşılarına çıktı. Bu keşif, James Webb Uzay Teleskobu’nun evrenin sınırlarına daha da yaklaşabileceğini gösteriyor ve araştırmacıları daha uzak galaksilere ulaşmaya teşvik ediyor.